“ผ้าไหมยกดอกลำพูน” เป็นผ้าทอมือที่ขึ้นชื่อในเรื่องความประณีตงดงามมากที่สุดแบบหนึ่งในภาคเหนือ โดยเป็นเทคนิคการทอผ้าด้วยการยกลวดลายให้สูงกว่าผืนผ้า โดยส่วนใหญ่นำลวดลายมาจากธรรมชาติ โดยเฉพาะ“ลายดอกพิกุล” ที่ถือเป็นลวดลายเอกลักษณ์ของผ้าทอยกดอกลำพูน
วันนี้เราจะพามารู้จักกับผ้าไหมยกดอกลำพูนกันถีงถิ่น ที่ “สถาบันผ้าทอมือหริภุญชัย” ต.ต้นธง อ.เมือง จ.ลำพูน ที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวเรียนรู้เกี่ยวกับผ้าเมืองลำพูน โดยเฉพาะผ้าไหมยกดอกลำพูนอันเลื่องชื่อ และได้รับการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (GI)
ที่นี่ทำให้เราได้ทราบถึงที่มาของความเป็นหนึ่งแห่งผ้าทอมือ โดยลำพูนหรือเมืองหริภุญชัยนั้นเป็นนครโบราณที่เก่าแก่ที่สุดในภาคเหนือ มีกลุ่มคนหลากชาติพันธุ์อาศัยอยู่มายาวนาน ทั้งไทลื้อ ไทยวน ไทใหญ่ มอญ ลัวะ ฯลฯ
แต่กลุ่มชาติพันธุ์ที่มีจำนวนมากที่สุดในลำพูนคือคนยอง หรือไทยอง ซึ่งเป็นชาวไทลื้อกลุ่มหนึ่งที่มีถิ่นฐานอยู่ในเมืองยอง (ปัจจุบันอยู่ในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา) โดยหญิงชาวยองนั้นขึ้นชื่อว่ามีฝีมือในการทอผ้าอย่างมาก
